ac unquam alia regione crefcit. Semina quotannis in Polonia collecta & inde in Germaniam, interdum quoque in patriam noftram, fub nomine Seminum Manne transportata, in pulmentis magnatum, ob vim nutriendi faporemque fuum gratum, non raro · adhibentur; mirum itaque nationem noftram horam collectionem hucusque neglexifle, præcipue cum adeo facili colligantur & purificentur labore, confr. It. Scan. 348. Ad farinam redacta, in panis, placentarum vel aliorum ciborum præparatione, cæteris cerealibus parum cedunt.

97. AUENA volitans moleftum & in agris noftris maxime abundans gramen eft, præcipue mesle cæterarum fegetum deficiente. Agricolis iftud una cum reliqua fruge inferentibus, mirum quantum illudit, femina fponte demittens; quæ fi colligere quis voluerit, paulo ante maturitatem diffectum gramen, tribulario ut ficcetur, difpergendum erit, dum fponte proreptantia, absque tribulatione obtinentur; & hifce ita perceptis ad cibos loco melioris avenæ utuntur Dalekarli.

103. LOLIUM temulentum per totam quidem Sueciam frequens, maxime vero in Gotlandia in vervectis præfertim lini; grandia ejus & confpicua femina pro pane & cibo quodammodo inferviunt non ita vero potui; bibentes namque temulentos valde & fere cæcos efficit; noxius autem ille effectus in toftione panis quoad partem maximam perit.

105. TRITICUM repens. Nallum hoc copiofius & agricolis tam moleftum unquam reperitur

gra

12

1

1

gramen, quod quantum reliqua feges decrefcit, tantum illud fe multiplicat & accrefcit. Radices inter arandum acervatim colliguntur; quæ dein purgatæ, lavatæ, ficcatæ, contritæ inque farinam redactæ, fo pius annona premente, tanquam panis adhibentur, & aliud quidpiam egentibus prius deficiet quam ha rum fufficiens copia. De cæteris, poffunt omnium graminum femina pro alimento ufurpari, pleraque tamen minutiora funt quam ut fufficienti conquirantur copia.

131. CORNUS herbacea, Illam copiofe profert Norlandia, & hujus baccæ a pueris ibi come. duncur, quum 'pulpofæ & faporis haud ingrati fint.

134 TRAPA jam apud nos rarior herba, fed facile multiplicaretur, quum in aqua dulciori, lacu bus nimirum & fluminibus, crefcens, ab omni hiemum frigore, æque incolumis heic ac in climate calidiore, confervatur. Nuces profert, magnitudine ferme amygdali, cui etiam fapore grato & vi nutriendi perfimiles funt, ideoque in menfis fecundis ab exteris comeduntur, & Venetiæ quotidie in foro fub nomine Nucum Jefuitarum venduntur. Hujus itaque frequentiorem culturam, popularibus meis commendatam volui, tanquam majoris in econo mia momenti & adhuc nemini excogitata, qua ta men maxima pars fluminum & ftagnorum fertiles & fructiferæ, fierent.

153. ANCHUSA. Folia tenera, primo vere lecta ac in jufculis loco Brafficæ concocta, in Up landia vulgo adhibentur, dum cibum præbent falu. brem & nutrientem, vix autem alibi ufitatum.

161. PRIMULA vulgaris. Foliis utuntur Angli in oleribus, placentis & acetariis, ac non tantum mollia funt & nutrientia, fed & admodum corroborantia & nervofo generi utilia. Corolla vino impofitæ, jucunditatem augent, unde vinum primulæ, Suetice Oxlågwin, vulgo notum.

176-183 CAMPANULÆ, quarum fere omnes fpecies efculentæ funt, tum quoad Radicem ante quam caulefcant, tum quoad Folia, quæ co&ta edantur, & quidem fpecies maxima 180 majorem præ ceteris fuppeditat copiam, juxta radices montium luxurians; harum vero in cibariis ufus noftratibus hucusque latuit.

195. RIBES Groffularia. Baccæ non folum crudæ eduntur cum fapore, fed & groffi in embemmata coquuntur, nec non lagenis, aqua fervente antea calefactis & fuberibus dein bene reclufis, inje&ti, in futuros ufus diu fervantur.

196. 197.198. RIBES In oris noftris borealibus optime vigent; bacca crude fapidiffimæ, in robos & fyropos præparate ad refrigerandum & orexin exitandum circa affaturas, vulgo adhibentur.

208. CHENOPODIUM Bonus Henricus, ubique luxurians in areis villarum. Turiones, ger mina novella & florum tyrfi, dum adhuc teneri funt, coquantur aqua aut carnium jufculo, & cum butyro liquefacto, non fine delectamento comeduntur, fiquidem fapore & vi netricndi Afparago perfimili, gaudent. Foliorum alioquin verno tempore loco Brafficæ ufus apud exteros jamdiu invaluit.

præfertim

juxta littera maris crefcit. Turiones ante florefcen tiam in modum afparagi præparatæ, grate fapiunt, toptime nutriunt vigoremque reddunt.

223. DAUCUS fylveftris, in variis locis Uplandiæ, non minus ac alibi, juxta margines agrorum crefcit & cum Dauce fativa eandem conftituit fpeciem, quare etiam radices, ante caulefcentiam fi fumantur, cundem cum ipfa & faporem præftant & ulum.

i

: 231. HERACLEUM Branca urfi. Poloni & } Lithuani ex foliis & feminibus, addito fermento, potionem coquere feruntur, quæ pauperibus fit loco cerevifiæ. Dod. pempt. 307. Camíchatfenfes caules nudos probe decorticatos comedunt. Gmel. Sibir. 214. Ruffi petiolos foliorum radicalium decorticatos & in fole fufpenfos, ut aliquantulum ficcentur, colligunt in fafciculos & denuo fufpenfos, donec flavidi evaferint, faccis imponunt, in quibus farina quædam dulcis faccharo analoga efflorefcit, quem petiolorum quaffatione colligunt; hoc Saccharum convivis cupediarum loco offerunt. Quomodo ab iis etiam fpiritus ardentes deftillantur, vide apud Cl. Gmelinum l. c.

233. ANGELICA alpina. Caules antequam umbella explicata eft, decorticantur & efitantur crudi a Lapponibus, inftar pomorum fapidi & fa lubres. Fl. Lapp. p.69. Semina etiam tingunt fpiri. tum frumenti gratiore odore & fapore.

242 SCANDIX Cerefolium crefcit in agris Got, landiæ, Folia eduntur cocta in jufculis,. nec non B 2

ad

H

adhibentur ad panatellas & placentas, quas fapidas & gratiores reddunt.

245. CARUM, frequentiffimum in agris no ftris fed plerumque neglectum, Fradices ad huc te, neræ in cibis ipfà etiam paftinaca jucundiores & deli catiores funt, Parkins, adeoque latrantes ftomachos pauperum fæpius poffent apud notrates compefcere. Semina adduntur pani acidiufculo & cafeis ad corroborandum ftomachum; frequens etiam eft horum ufus in Suecia australi in fpiritus frumenti deftillatione, It. Scan. 139. 178. 201. Folia tenera cum oleribus coquuntur.

248. APIUM fponte crefcit in Scania, cujus radix in hortis culta in acetariis & jufculis noisfima eft.

262. TULIPA. Peregrina planta dudum apud nos, in variis locis, indigena evafit ac vulga tiffima, & radice nimium fefe multiplicat. Bulbi hu jus cocti ac cum butyro & pipere efi fapidi & falu. tares funt, tefte Parkinfonio, Laurembergio, & Sim.

Paulli.

264. CEPA seils. Folia minutim confciffa mifcentur butyro & imponuntur pifcibus quoti diano ufui.

265. CEPA fylveftris. Folia frequentiffime primo vere lecta, inter olera & plantas vernales in jufculis coquuntur.

266. PORRUM amphicarpon, in Oelandiæ & Gotlandiæ agris frequens, hujus radices loco Alli menfis inferviunt.