Page images
PDF
EPUB

mam ferè ætatem umbratiles confumpfiffe, aut aliquando cùm patriæ, cùm reipublicæ eft opus, relictis rudibus, in folem ac pulverem atque aciem audere; aliquando veros lacertos contendere, vera arma vibrare, verum hoftem petere. Parte alia Suffenos et Sophiftas; alia Pharifæos et Simones et Hymenæos et Alexandros, veteres quidem illos, multo mucrone infectamur: hodiernos et in Ecclefia redivivos collatis elogiis laudamus, profeffionibus et ftipendiis et cathedris, incomparabiles videlicet et doctiffimos et fanctiffimos viros, ornamus. Ad cenfuram fi fortè ventum eft, ficui fortè perfona et fpeciofa pellis detrahitur, fi turpis introrfum, immò verò fi palam atque apertè facinorofus arguitur, funt qui hunc malint, nefcio quo ftudio, quóve metu adducti, teftimoniis publicè defenfum, quàm animadverfione debita notatum. Mea ab his fateor, quod aliquoties res ipfa jam docuit, fatis longè disjuncta ratio eft: ut fiquid adolefcens in illo otio literarum vel præceptis doctorum vel meis lucubrationibus profeci, id omne ad ufum vitæ generífque humani, fiquid tam latè poffem, pro infirma parte mea conferrem. Quod fi etiam ex privatis nonnunquam inimicitiis delicta publica animadverti et fæpè corrigi folent, et adverfarium nunc non modò meum, fed penè omnium communem, hominem nefarium, reformatæ religionis et facri maximè ordinis opprobrium, literatorum labem, juventutis perniciofiffimum præceptorem, immundum in facris Ecclefiaften, impulfus omnibus caufis justiffima vituperatione profecutus fum, eo nécne cum fructu, quo oporteat, viderint illi, quorum potiffimùm interest exemplum in ifto edere, me quidem fpero (cur enim diffidam?) rem nequo Deo ingratam, neque Ecclefiæ infalubrem, neque reipublicæ inutilem præftitiffe.

AUTHORIS

AD

ALEXANDRI MORI

SUPPLEMENTUM

RESPONSIO.

Hanc ego defenfionem meam cùm ante duos menfes hactenus paraffem, ne confumptum fortè biennium alterum in fe profligando clamitet Morus, tanto cum defiderio Supplementum illud fidei publicæ contra me promiffum expectabam, ut nihil mihi longius videretur. Didiceram enim ex Vlacco perorante, receffiffe quidem in Galliam Morum, non tamen quiefcere: fed vel diffifum viribus Genevenfium attritis, vel quòd manu tam exigua vix fatis fibi inftru&tus ad decernendum uno prælio videretur, novum contra me exercitum, et quod mirandum fit, Medioburgicorum et Amfterodamenfium in Gallia confcribere: Confules etiam et Scabinos magna cum manu fignifque infeftis adventare. Serò tandem erepfere novæ copiæ; fine quibus prima acies, opinor, labare atque dehifcere videbatur. Sed cur tam ferò, cur ab extemporali homine tam tardè advenerint fiquis miratur, erant fcilicet literæ quædam mortuorum longo fitu eruendæ ; erant quoque fubfidia hæc confularia tam gravis armaturæ, mira itinerum ratione "ex Gallia," tefte Vlacco, "tranfmittenda :" Quid fi etiam ibidem conficienda? quibus cùm ipfe Vlaccus, homo æquiffimus, ut habeatur fides non poftulet, fed quod "æquum et juftum cuique videbitur," id ut "judicetur," fic omnino faciamus. "Sufficit Vlacco," Supplementi hujus collectitii legato, lectorum "curiofitati," non incredulitati " non incredulitati "fatisfeciffe,' nempe fidei publicæ, ex Gallia in Hollandiam, quasi postliminio quodam reverfæ, fidem defore uniufcujufque pri

vatam, haud ab re fanè fufpicabatur. Primum hoc velim unicuique in mentem veniat, quod fupra demonftratum est, publica teftimonia qua ambitione ferè comparentur; in re privata quid valeant; quàm fæpe hallucinentur: me deinde non ficta crimina in Morum, non ignota, non obfcura, fed vera, fed jam vulgata atque teftata, in foro denique et judicio agitata haud femel, atque verfata protuliffe. Non igitur calumniatores nos, non teftes in fe, fed fuos effe judices intelligat Morus: id jure æquiffimo; quoniam ipfe in nos prior has partes fibi fumpfit; nos ipfe prior judicavit; fuam in nos fententiam iniquiffimam edidit. Prolatis autem utrinque teftimoniis cur fecundùm eos meritò pronuntiemus, qui Morum graviffimè accufant, in caufa eft cùm ipfius comperta in nos audacia atque improbitas fingularis, tum ipfius teftimonii quamvis "publica," tamen ambigua fides; quæ confuetis atque tritiffimis laudandi formulis profequitur Morum, objecta illi crimina ab accufatoribus tam multis non diluit. Quid enim affert vel hoc fupplementum, More, quod ad rem pertineat? Accufabant te Geneva graviffimi viri Theodorus Troncinus paftor et theologiæ profeffor, duo alii paftores Mermilliodus et Pittetus multis opinor teftibus adductis; accufabant multorum criminum, et commiffi præfertim in horto quodam probri turpiffimi. Tu hîc contrà literas producis Deodati fenis; qui venire in conventum jamdiu defierat; nec quid ibi gereretur, nifi ex te túifque fautoribus audire confueverat. Literas deinde Sartorii, ne non farfiffe omni ex parte caufam tuam viderere; tum Gothofridi jurifconfulti, ne non fatis caviffe; has omnes literas jam ante fcriptas, quàm hæc tua flagitia vel ad Ecclefiam delata, vel amicis, ut folet, omnium ultimis, credibilia effent. Quæ igitur à me tibi objiciuntur, horum nihil negant. Fac autem difertis verbis negaffe haud quaquam tamen iftorum negatio affirmatione potior tot hominum probiffimorum erit, quorum præfertim teftium vim ac veritatem cùm fuftinere non poffes, petita fubitò abeundi licentia, non abfolutus judicio, fed elapfus, evafifti. Literis deinde Genevenfium non fine multorum gravi interceffione atque etiam indignatione, ut fupra dixi, conceffis, tu quafi Rheno amne luftratus (quo "devectum te in Belgium" ais) et noxa omni ablutus, utcunque commendatus, mirum non erat fi, convocata illic

fortè

fortè fynodo Gallo-Belgica, tanquam Mercurius quidam novus Gallo-Belgicus, non tu quidem illuminatus, fed combuftus, ut fit, in fynodo, ad tempus latuifti. Eas autem literas cùm fupra dixerim fore, ut in medium nullo modo proferres, ne prioribus hîc pofitis quanto effent frigidiores perfpiceremus, lepidè tu quidem "exemplar earum nancifci te non potuiffe" caufaris. Quod autem dixi ad tempus, non femper latuiffe te, id facilè conftat, primùm quòd in illa ipfa fynodo "trajecti" ad Mofam habita, quò primùm appulifti rumores quofdam "contra doctrinam" tuam et "converfationem" illis in regionibus jam effe " fparfos," et fufpiciones haud leves de te paffim vel novas haberi, vel veteres recruduiffe, neque ita te iis abfolutum, quin ad alteram poftea fynodum nova rurfus commendatione opus tibi fuerit, declarat, quæ fequitur Ecclefiæ Medioburgenæ ad Campenfem fynodum epiftola, declarat etiam illius epiftolæ fubfcriptor primarius Joannes Longus ejufdem ecclefiæ paftor, qui tua tum quidem larva inter alios deceptus, perfpectis nunc demum et exploratis moribus tuis, nunquam te nifi maximæ contumelia deteftationífque caufa dicitur nominare. Immò verba ipfa tua declarant quibus fateris poft feditionem Midelburgi ortam, inqua amicus quidam tuus potentiffimus dignitate excidit eos, qui poft eum rerum potiti funt, in te non" æquè propensà fuiffe voluntate:" id tu eorum ignorantiæ affignatum vis, quibus tu theologiæ profeffor celeberrimus "non æquè familiariter innotuiffes;" cùm ad fufpectos jam mores tuos revera fit referendum. Quid enim ad te advenam seditio? qui fuffragiis omnium publicè accerfitus non ftudiis par tium, fed bona fama ac diligentia in ifto munere theologico tueri exiftimationem tuam notus æque omnibus debebas. Hic tamen quæreris quòd " ejectum" te dixerim "ab Ecclefia illa." Ego verò non " ejectum" te dixi, fed tantummodo ablegatum; idque non de ipfa ejiciendi vel able gandi formula, fed de voluntate, eorum abs te jam alienata intellectum volui. In hoc non admodum erraffe me teftis effe poteft vir, ut audio, probatiffimus, quem fuprà appellavi, Joannes Longus ejufdem ecclefiæ paftor, qui nunc, inquam, longè fecus de te fentit et loquitur, atque primò fenfit, cùm in tuam commendationem omnium nomine" fubfcripfit; Teftis eft vir fpectatiffimus Joannes Duræus,

qui non unam Ecclefiam Midelburgenfem ejeciffe te, fed univerfam penè fynodum Gallo-Belgicam ejectum velle fcribit. Fruftra igitur fynodi Groudenfis actum illud fubjungis, quod factis recentioribus irritum fecifti; fruftra, inquam, actum illud quod apertiffimi te mendacii coarguit: etenim illius fynodi authoritatem idcirco adhibuiffe te ais, ut "fciam omnia ritè et folemniter" in fynedrio Midelburgenfi de te "acta:" ipfa fynodus non ritè, non folenniter hæc effe acta, fed "nonnullos defectus in modo agendi" notat. Vellem fcire illos defectus cujufmodi fuerint, cur tu Midelburgenfium teftimonia fine nonnullis defectibus in modo agendi auferre non potueris. Illud interea tenendum memoria eft, quibus cum "defectibus" Genevenfium teftimonia adeptus fis: quanto reverà cum dedecore, quanto in fpeciem cum honore illi te dimiferint. Prorfus, quafi id unum fibi reliquum neceffariò decrevif. fent, laudandum te effe atque tollendum. Verùm, ut dixi, laudes illas qualefcunque perfpecta poftmodum et cognita vitæ tuæ turpitudo antiquavit jamdiu atque delevit: ut ad infamiam potiùs tuam hæc omnia conducere videantur, qui tam præclaram de te olim hominum opinionem, admiffis in te poftea tot probris, tam fœde fefelleris. Ventum tandem ad Pontiam eft; quam fic à me falsò nominatam contendis. Ego verò authorem Batavum et notiffimum illud de te distichon, quo me facilè defendam, recito :

Galli ex concubitu gravidam te Pontia Mori,
Quis benè moratam morigerámque neget?

Bontiam, fateor, aliud apud me manufcriptum habet. Sed prima utrobique litera, quæ fola variat, ejufdem ferè apud vos poteftatis eft. Alterum ego nomen ut notius, ut elegantius falvo jure criticorum præpofui. Satis de nomine; nunc rem ipfam confideremus. Quis tam eft reus, quis tam omni genere criminationum oblitus, qui, fi folus audiatur, caufam fuam vel Caffianis judicibus probare non queat? Tu quam attulifti hujus rei narrationem, ejufmodi eft, ut nemo fit, nodò integer atque attentus accedat, quin te, etiam inauditis accufatoribus tuis, vel planè condemnandum, vel fufpicione graviffima non abfolvendum arbitre"Uxorem" ais "Salmafii graviter tibi infenfam,

tur.

et

« PreviousContinue »