1. T. ESTREICHER: Globus biblioteki Jagiellońskiej z początku w. XVI. z trzema figurami. Strona 2. J. CZUBEK: Wespazyan z Kochowa Kochowski. Studyum biograficzne 3. S. DOBRZYCKI: O tak zwanem mazurowaniu w języku polskim (z mapą) 4. T. MANDYBUR: Mitologia grecka w dyalogach Lukiana 5. K. MORAWSKI: Rhetorum Romanorum ampullae. 6. M. KAWCZYŃSKI: Apulejusza „Amor i Psyche" 497459 1- 18 19-207 208–235 236-332 333-352 353-443 GLOBUS BIBLIOTEKI JAGIELLOŃSKIEJ z początku w. XVI. przez TADEUSZA ESTREICHERA. (Z trzema figurami.) Wśród zabytków nie książkowych, które się przechowują w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, zajmuje niewielkie, lecz bardzo poczesne miejsce zegar, zapisany w inwentarzu pod liczbą 8 działu I. Zegar ten zwracający na siebie uwagę zwiedzających, nie doczekał się dotychczas tego, by się nim ktoś szczegółowiej zajął, jak na to bezwątpienia zasługuje; krótką jedynie wiadomość o nim, i to tylko o jego stronie zegarowo-kalendarzowej, podał fizyk francuski Ch. Ed. Guillaume1) przed ośmiu laty, na podstawie materyałów, dostarczonych mu przezemnie Daleko jednak ważniejsza jest strona geograficzna tego zegaru, i dla historyi tej nauki zabytek nasz jest dokumentem niepośledniej wartości Podając niniejszą wiadomość, pragnąłbym tylko poinformować szersze koła o jego istnieniu, i może pobudzić kogoś do zrobienia dla naszego zegaru tego, co dla starszego o jedno pokolenie ludzkie globusa z astrolabem Bylicy, też w Bibliotece Jagiellońskiej się znajdującego zrobił prof. Birkenmajer). Dlatego więc, nie zajmując się historyą zegaru, ani pytaniem, skąd się on wziął w Bibliotece, przystąpię wprost do opisu, zastanawiając się prawie wyłącznie nad stroną historyczno-geograficzną globusa, znajdującego się w zegarze. 1) La Nature 1892, t. 2, str. 75, Nr. 996. 2) Rozprawy Wydz. Mat. Przyr. Akad. Um., tom XXV, str. 1-164. |